Soma Termik Santralinden yükselen dumanlar sıhhati tehdit ediyor

Konya Şeker’e bağlı Soma Termik Santrali’nin neden olduğu hava kirliliği, felaket düzeyinde çevreyi etkilemeyi sürdürüyor. Kara duman, kül, sis katmanı, toz ve koku vatandaşların sıhhatini da olumsuz tarafta etkiliyor. Soma Termik Santralinin devlet tarafından işletildiği vakitler bu çeşit hava kirliliği olmadığını savunan vatandaşlar, yetkililere davette bulunarak insan sıhhatini tehdit eden etraf felaketinin önüne geçilmesini istedi.

Soma’da hava kirliği sorunu insanların hayatlarını derinlemesine etkilemeyi sürdürüyor. Konya Şeker tarafından işletilen Soma Termik Santraline fitre takılmaması ölümcül sıhhat sıkıntılarına neden olmasının yanında insanların günlük hayatlarına da büyük mahzurlar getiriyor. Pak Hava Hakkı Platformu’nun son raporuna nazaran Soma, 2022 yılında 63 gün, 2023 yılında 44 günle Türkiye’de ulusal bedellerin ve AB normlarının en fazla aşıldığı pozisyon olarak dikkat çekiyor.

Kömürlü termik santrallere yönelik 2013 yılından itibaren Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararları hiçe sayılarak etraf yatırımlarını yapmaları için ek müddet verildi. Konya Şeker’e bağlı Soma Termik Santrali ise kelam konusu etraf yatırımlarını hala hayata geçirmeyerek havayı kirletmeye ve halk sıhhatine ziyan vermeye devam ediyor. Sevdiklerinin ve kendilerinin sıhhatlerinden kaygı eden Somalılar pak havaya bir an evvel kavuşmak istiyor.

“Bebeğimin bu havada büyümesini istemiyorum”

Genç yaşına karşın nefes darlığı başladığını ve giderek arttığını belirten 2 aylık anne Burcu Dayıca, ’’Doğma büyüme buralıyım. Nefes darlığıyla yaşıyorum şu periyot içinde. Daha fazlalaştı artık. 2 aylık bebeğim var. Bebeğimin bu havada büyümesini, bu ortamda büyümesini istemiyorum fakat yerimiz memleketimiz burası. Hava filtreleriyle meskenin içinde ne kadar pak hava sağlayabilirsek onu yapmaya çalışıyoruz lakin olmuyor. Yaz aylarında balkonlarımızı asla kullanamıyoruz. Bir gün yıkamadığınız dakika her yer toz. Bir şeyi silmeden yıkamadan asla kullanamıyoruz. Puslu, karanlık, sıkıcı bir havayla baş başayız. Daha fazla nefes almak istiyoruz. Zira nitekim zorlanıyoruz. Yolda gidersiniz bir anda sis çöker ya, o havayı biz yıllardır yaşıyoruz’’ dedi.

Özgür ve rahat nefes almak istediklerini söyleyen Burcu Dayıca, ’’Yetkilerin gerekli tedbirleri almasını istiyoruz. Yıllardır bunu lisana getiriyoruz lakin olmuyor. Yetkililer bizi dinlemek, algılamak istemiyorlar. Ancak şayet bizimle birlikte olmak, bizi anlamak istiyorlarsa 1 hafta 10 gün bizimle burada yaşayabilirler’’ sözlerini kullandı.

“Devlet işletirken kirlilik yoktu”

“Zehir soluduğumuzun farkındayız” diyen 2 çocuk babası Nihat Erdoğan, “Soma’da hava kirliği daima bu türlü miydi, değildi. Devletin işlettiği devirde hava filtresinin daha sıkı bir kontrole tabi olduğunu daha düzgün olduğunu biliyoruz çocukluğumuzdan. Çocukluğumuz devrinde bu kadar ağır bir hava kirliliği ben hatırlamıyorum. Ya da genzimizde bir yanıklık hissettiğimi hatırlamıyorum. Soma’da yaşayan iki çocuk babası bir insan olarak Soma’nın bir an evvel pak bir havaya dönmesini istiyorum. Biz zehir soluduğumuzun farkındayız. Bunun bir an evvel değişmesini istiyoruz. Yetkililer gerekli atakları yaparsa bunun değişebileceğine inanıyoruz. Biz Somalıyız derken utanmak istemiyoruz. Gururlanmak istiyoruz. Ferdi liderin da Sercan liderin da önemli bir çabası var ortada. Bu işi başarabilirlerse Somalılıkla, Manisalılıkla gurur duyabiliriz’’ dedi.

Elektrik kesilince nefes alamıyor

Hava kirliğini yüzünde teneffüs makinesine bağlı olarak ömrünü sürdüren Nadiye Sıcak, ’’Hava kirliliği çok kötü etkiliyor. O kadar üzücü oluyor ki. Burada bunalıyorum, dışarı çıkıyorum havada kül. Kül çok üzücü yapıyor beni. Burada herkes bu türlü. Hava almak için pencereyi açtığımda pis hava geliyor. Kömür kokusu, toz kokusu çok geliyor. Dalyan’da benim oğlan var, oraya gittim teneffüs aygıtına gerek bile kalmadı. Fakat buraya geldiğimde Kırkağaç’ı geçtik çabucak koku gelmeye başladı. Burada makinesiz yaşayamıyorum. Nefes alamıyorum. Makine kullanmaktan o kadar da bunalıyorum ki, bu türlü elim yüzüm şişiyor. Çok zorumuz var. Bu kirlilik bizi mahvetti. Çok bu türlü hastalık. Elektrikler kesildi nefes alamadım, Manisa’ya hastaneye ağır bakıma götürdüler. ‘Soma’dan çok hasta geliyor buraya’ dediler bana Manisa’nın hastanesinde hekimler. Böyleyiz işte biz” diyerek hayatının nasıl etkilendiğini anlattı.

Havadaki külün ömürlerini nasıl etkilediğini anlatan Ömer Yaşar, “Bacanın külünden, dumanından çok rahatsızız. Benim otomobilim garajın içinde, sabah geliyorum aracın camları simsiyah. Meskenin önünde iz çıkıyor, bastığımız vakit külden. Buna bir an evvel bir deva bulsunlar. Biz peşindeyiz. Bu sorunun çözülmesi için gayret eden liderlerimizin yanındayız. İnşallah bir an önce bu iş çözülsün” dedi.

’’Sağlığımız için endişeliyiz’’

Hava kirliliğinin en çok bayanları etkilediği belirten Tuğba Yetişir ise, “Sigara içmeyen biri bile kolay bir biçimde tıkanabiliyor. En makus biz etkileniyoruz. Bilhassa hanımlar. Dışarıya çamaşır filan serilmiyor. Beyaz serilen çamaşırlar içeriye girdiği vakit siyah bir biçimde giriyor. Benim ablam çok büyük bir Yeşilaycıdır. Geçen sene doktora gittiğimizde sen sigara mı kullanıyorsun diye bir karşılık aldı. Ki ablam sigara içilen ortamda bile durmaz. Sıhhatimiz için endişeliyiz” dedi.

Astım, KOAH, kanser üzere çok büyük meşakkatlerinin olduğunu belirten İstasyon Mahallesi Azası Osman Alkan, otomobillerin üzerindeki kül katmanını göstererek “Ciğerlerimizde bu şekilde” dedi.

Sabahları hiç dinç olamadıklarını, yorgun ve bitkin kalktıklarını belirten bölgede yaşayanlar; insanların etkilendiği üzere bahçelerinde de etkilendiğini, bahçelerde randıman olmadığını Soma’da domatesin hiç yetişmediğini söyledi.